Hễ còn hy vọng vãn cứu được tình thế thì còn phải tranh đấu! Nhưng khi biết rõ rằng chống lại cũng vô ích, sự đã vậy, không sao thay đổi được thì xin bạn thương bộ thần kinh của bạn mà đừng quay cuồng, ngó trước ngó sau, than tiếc những tình thế đẹp tốt hơn nữa.Trên đường đời khấp khểnh, bạn và tôi nếu ta học cách làm cho những sự đụng chạm dịu bớt đi, thì cuộc hành trình của ta cũng dài hơn và êm đềm, sung sướng hơn.Vị thương gia kia đầy những chất độc đến nỗi tôi thành thực thương hại ông.Đất như sụt dưới chân tôi.Để kết luận, tôi muốn chép lại câu của bác sĩ Alexis Carrel mà bạn đã đọc ở đầu chương: "Những nhà kinh doanh không biết thắng ưu sầu sẽ chết sớm".Người này thụt két lấy tiền đầu cơ.Nhưng Berlin lại chân thật khuyên rằng: "Đừng làm việc đó.Tôi thấy rõ chân tướng của tôi mà giật mình: thì ra bấy nay tôi cứ muốn thay đổi cả mọi vật trong vũ trụ, trong khi chính đầu óc tôi muốn thay đổi.Tôi sắp thành một Frank Norris hoặc Jack London hoặc Thomas Hardy thứ nhì.Như trên kia tôi đã nói, cả các nhà khoa học cũng quay về tôn giáo.

Xem thêm Thu gọn